Zintegrowana terapia psychologiczna w schizofrenii

Zintegrowana terapia psychologiczna w schizofrenii
Alicia Escaño Hidalgo

Napisane i zweryfikowane przez psycholog Alicia Escaño Hidalgo.

Ostatnia aktualizacja: 27 grudnia, 2022

Prezentujemy zintegrowaną terapię psychologiczną jako skuteczne leczenie schizofrenii i jako uzupełnienie leków. Nacisk kładziony jest na trening umiejętności poznawczych i społecznych.

Obecnie znamy różne psychologiczne rodzaje interwencji w przypadku schizofrenii. Zaczynając od nieregularnego kursu, zdominowanego przez pesymistyczną i organistyczną wizją psychiatrii reprezentowaną przez Kraepelina i wizję psychoanalizy, która uważała demencję za narcystyczną nerwicę, w której przeniesienie i leczenie analityczne były niemożliwe.

Oznaczało to zmiany w opiece terapeutycznej. Jeśli początkowo skupialiśmy się wyłącznie na leczeniu niepełnosprawności związanej ze schizofrenią lub na rehabilitacji teraz mamy terapie, które mają również na celu leczenia samych objawów. Jedną z nich jest zintegrowana terapia psychologiczna w schizofrenii autorstwa Rodera i Brennera.

Główne postępy w strategiach leczenia schizofrenii opracowano i udoskonalono w oparciu o model podatności na stres. Pokazuje on, w jaki sposób czynniki środowiskowe wywołujące stres wpływają na wrażliwość biologiczną.

Terapia w grupie

Wychodząc z założenia, że ​​schizofrenicy wykazują braki na różnych poziomach funkcjonalnych zachowania – percepcyjnym, poznawczym, mikro- i makrosocjalnym – i że braki na jednym poziomie mogą mieć negatywny wpływ na pozostałe i że różne poziomy są ze sobą hierarchicznie powiązane Brenner i współpracownicy opracowali model penetracji.

Służył on jako podstawa do wyjaśnienia objawów schizofrenii i opracowania zintegrowanej terapii psychologicznej (IPT), ustalając, że poprawa na poziomie poznawczym wpłynie na poprawę zachowania.

Charakterystyka zintegrowanej terapii psychologicznej w schizofrenii

Jest to leczenie w grupie od 5 do 7 pacjentów i opracowano je specjalnie dla tej części populacji. Celem terapii jest poprawa umiejętności poznawczych i społecznych pacjentów chorych na schizofrenię. Terapia odbywa się w sesjach od 30 do 60 minut, trzy razy w tygodniu przez trzy miesiące.

Typ pacjenta, który uważa się za odpowiedni do tego rodzaju leczenia to osoba w wieku od 18 do 40 lat, niespożywająca narkotyków (jedynie sporadycznie), mieszkająca z rodziną, która nie spędziła zbyt wiele czasu w szpitalu, z lekkim lub umiarkowanym frontalnym deficytem wykonawczym.

Jest to leczenie stosowane u ponad 700 pacjentów w różnych kontekstach społeczno-kulturowych. Dlatego możemy potwierdzić, że z psychologicznego punktu widzenia jest ten program jest skuteczny w leczeniu objawów schizofrenii.

Zintegrowana terapia psychologiczna schizofrenii składa się z pięciu podprogramów. Zostały zaprojektowane w celu poprawy zaburzeń poznawczych oraz charakterystycznych dla choroby deficytów społecznych i behawioralnych.

Podprogramy te mają swoją hierarchię, tak aby pierwsze terapie były ukierunkowane na podstawowe umiejętności poznawcze, następnie przekształcały te umiejętności poznawcze w odpowiedzi werbalne i społeczne, aby w końcu nauczyć pacjentów rozwiązywania najbardziej złożonych problemów interpersonalnych.

Każdy podprogram jest zaprojektowany tak, aby wraz z postępem terapii stopniowo rosły wymagania pacjenta. Zaczyna się od prostych i przewidywalnych zadań, aby następnie przejść do tych trudniejszych i bardziej złożonych.

Jednocześnie zaczyna znikać struktura terapii. Na początku jest bardzo uporządkowana, a na końcu o wiele bardziej spontaniczna. Każdy podprogram zaczyna się również od materiału neutralnego emocjonalnie i stopniowo zwiększa ładunek emocjonalny.

Podprogramy terapii

Poniżej przedstawiamy niektóre podprogramy zintegrowanej terapii psychologicznej w schizofrenii:

  • Zróżnicowanie poznawcze. W centrum uwagi znajdują się umiejętności związane z uwagą i kształtowaniem koncepcji. Przy wdrażaniu tego podprogramu stosuje się klasyfikację kart i ćwiczenia pojęć słownych.
  • Percepcja społeczna. Celem jest analiza bodźców społecznych. W tym celu stosuje się opis bodźców społecznych, ich interpretację i dyskusję na temat znaczenia danych sytuacji.
    Osoby na terapii grupowej
  • Komunikacja werbalna. Umiejętności konwersacyjne ćwiczy się poprzez powtórzenia, analogie, pytania, rozmowy na aktualne tematy i swobodną rozmowę.
  • Umiejętności społeczne. Wykonuje się ćwiczenia w zakresie umiejętności społecznych, co jest bardzo przydatne u pacjentów ze schizofrenią. Używa się ćwiczeń rol-play i symulowanych sytuacji.
  • Rozwiązywanie problemów interpersonalnych. Pacjentów uczy się, jak stosować technikę rozwiązywania problemów w dziedzinie relacji osobistych. Stosowane techniki to identyfikacja i analiza problemów, restrukturyzacja poznawcza i przeniesienie wybranych rozwiązań do prawdziwego życia.

Początkowy podprogram różnicowania poznawczego poprawia podstawowe procesy poznawcze pacjentów, takie jak uwaga lub abstrakcja, chociaż wydajność pozostaje poniżej normalnych wyników.

Efekty zintegrowanej terapii psychologicznej

Dostępne dane nie potwierdzają hipotezy penetracyjnej, na której opiera się zintegrowana terapia psychologiczna w schizofrenii. Wpływ na zmienne poznawcze nie przekłada się konsekwentnie na poprawę w zachowaniu.

Zdolność do prawidłowego przetwarzania informacji staje się koniecznym, ale niewystarczającym warunkiem do normalnego zachowania.

Może dojść do sytuacji, kiedy czynniki modulujące, takie jak obraz samego siebie, hamują model penetracji. Jednak w innych badaniach przeprowadzonych przez różnych autorów znaleziono odwrotne wyniki.

Oznacza to, że jeśli zaczniemy od rehabilitacji społecznej możliwe jest wywieranie bardziej zauważalnego, negatywnego efektu na podstawowe funkcje poznawcze. Budząc do życia umiejętności radzenia sobie, rozwijając silne procesy poznawcze i poprawiając samoocenę.

Obecnie na podstawie zintegrowanej terapii psychologicznej powstały nowe programy, takie jak trening zarządzania emocjami, mający na celu zmniejszenie wpływu dysfunkcyjnych stanów emocjonalnych na funkcjonowanie poznawcze i społeczne.

Opracowano także program szkolenia w zakresie umiejętności spędzania wolnego czasu, życia i pracy, aby wspomóc ogół umiejętności nabytych w trakcie terapii. Wprowadzono także leczenie zorientowane na radzenie sobie z problemami. Jest onooparte na programach psychoedukacyjnych, by poprawić podejście do pacjentów chorym na schizofrenię.


Wszystkie cytowane źródła zostały gruntownie przeanalizowane przez nasz zespół w celu zapewnienia ich jakości, wiarygodności, aktualności i ważności. Bibliografia tego artykułu została uznana za wiarygodną i dokładną pod względem naukowym lub akademickim.


  • Perez, M. Guía de tratamientos psicológicos eficaces I. Adultos. (2018). Edición Pirámide

Ten tekst jest oferowany wyłącznie w celach informacyjnych i nie zastępuje konsultacji z profesjonalistą. W przypadku wątpliwości skonsultuj się ze swoim specjalistą.