Jak w mózgu zachodzi rekonstrukcja wydarzeń

Kiedy przypominamy sobie coś z naszej przeszłości, często ponownie doświadczamy cały epizod z tamtego okresu. Nowe badania opublikowane w Nature Communications wykazały co zachodzi wtedy w naszym mózgu. Kiedy ktoś stara sobie przypomnieć minione wydarzenie, np. spotkanie poprzedniego dnia, w mózgu zachodzi rekonstrukcja całego doświadczenia.

Przypominanie sobie przeszłości pomaga nam zanurzyć się w tym doświadczeniu. “Kiedy przypominamy sobie jakieś wydarzenie z naszego życia, posiadamy zdolność zatopienia się w nim na nowo”, wyjaśnia Dr. Aidan Horner z Instytutu Treningu Kognitywnego, który przewodził badaniom.

“Pamiętamy w jakim byliśmy pokoju, jaka muzyka nas otaczała, z kim rozmawialiśmy oraz co mówiliśmy” – mówi Horner.

Wspomnienia przechowywane są w różnych częściach mózgu

Horner wyjaśnia, że od momentu, kiedy doświadczamy danego wydarzenia, wszystkie jego aspekty są reprezentowane w różnych obszarach mózgu. Jednakże, kiedy przypominamy sobie o tym wydarzeniu później, jesteśmy w stanie wyobrazić sobie wszystkie jego aspekty jako całość.

Hipokamp jest fundamentalny w procesie pamiętania, to właśnie tam wszystkie aspekty wydarzenia łączą się w jeden obraz, który może być odtwarzany na nowo.

Na przykład, kiedy przypominamy sobie jakieś doświadczenie, często pamiętamy również inne szczegóły, takie jak co robiliśmy w tamtym momencie lub gdzie się dokładnie znajdowaliśmy. Oznacza to, że całe wydarzenie może być doświadczone na nowo w niemal takiej samej formie.

Korzystając z funkcjonalnego obrazowania metodą rezonansu magnetycznego (fMRI), naukowcy wykazali, że różne aspekty wydarzenia, które dana osoba sobie wyobraża, powodują aktywność w różnych rejonach mózgu.

Kiedy uczestnicy badania zostali zapytani o dokładniejsze szczegóły minionego wydarzenia, aktywność w hipokampie korelowała z reaktywacją innych obszarów mózgu.

Rola hipokampu w formowaniu wspomnień

Neil Burgess, jeden z autorów badania naukowego, wyjaśnia, iż wspiera ono model obliczeniowy tego jak funkcjonuje pamięć. W tym modelu, kiedy nasz mózg stara sobie przypomnieć coś, co wydarzyło się w przeszłości, hipokamp pozwala na to, by różnego rodzaju informacje zebrały się w jedno, spójne wspomnienie. 

Ponadto, zapewnia nam zdolność pamiętania wydarzeń oraz pomaga zrozumieć dlaczego proces ten nie działa poprawnie u osób z Alzheimerem lub zespołem stresu pourazowego.

Przeprowadzenie eksperymentu

W eksperymencie brało udział 26 ochotników. Zostali oni poproszeni o wyobrażenie sobie oraz zapamiętanie serii “wydarzeń”, które miały zawierać różne miejsca, znanych ludzi oraz przedmioty codziennego użytku.

Następnie mieli zapamiętać wszystkie szczegóły związane z wydarzeniem, otrzymując wyłącznie jeden element. Na przykład w jednym zadaniu zostali poproszeni, by stworzyć wydarzenie w swojej wyobraźni z Barackiem Obamą w kuchni trzymającym młotek.

Polecono im także, by pamiętali wyłącznie szczegóły oparte na jednej wskazówce, w tym przypadku mogło to być: gdzie jest Barack Obama, kto oraz co znajdowało się w kuchni oraz jaki obiekt Obama trzymał w swojej dłoni.

Kiedy ochotnicy zostali poproszeni o przypomnienie sobie różnych aspektów wydarzenia, byli oni wewnątrz maszyny fMRI, która skanowała oraz mierzyła aktywność ich mózgu.

Wyniki pokazały, że różne obszary mózgu wykazywały większą aktywność, kiedy poszczególne aspekty danego wydarzenia były kodyfikowane. Hipokamp dbał o bardzo ważne połączenia, tak aby stworzyć pełny obraz wspomnienia. Aktywność wzrastała w określonych obszarach mózgu, kiedy ochotnicy myśleli o Obamie, czy o kuchni.

Co najważniejsze, aktywność mózgu nasiliła się również w rejonie odpowiedzialnym za młotek, chociaż wcale nie było potrzeby przypominania sobie o tym przedmiocie.

Ta reaktywacja związana z działaniem hipokampa sugeruje, że bierze on czynny udział w odtwarzaniu całego wydarzenia.

To badanie jako pierwsze dostarcza dowodów na proces formowania się pamięci w hipokampie.