Ustalanie priorytetów - klucz do psychicznego zdrowia

Ustalanie priorytetów - klucz do psychicznego zdrowia
Valeria Sabater

Napisane i zweryfikowane przez psycholog Valeria Sabater.

Ostatnia aktualizacja: 10 grudnia, 2021

Ustalanie priorytetów to nieodzowna umiejętność, która może znacznie ułatwić nam życie, zwłaszcza jeśli mamy wiele do zrobienia. Nie chodzi w niej jedynie o umiejętność zarządzania czasem. Ustalanie priorytetów oznacza umiejętne organizowanie własnego życia. Wymaga pamiętania o tym, co najważniejsze, a co trzeba będzie przełożyć na kiedy indziej.

Ustalanie priorytetów wymusza na nas stałe zwracanie uwagi na wcześniej obrany przez nas cel. Gdy pozostają one w stałej harmonii, to zupełnie tak jakbyśmy podążali za światłem rzucanym na naszą drogę przez reflektory.

Warto zauważyć, że niezależnie od tego jak wiele środków posiadamy do dyspozycji, ustalanie priorytetów zawsze będzie stanowiło nasze najważniejsze zadanie. Generalną tendencją jest jednak to, człowiek często daje się porwać wirowi otaczających go zdarzeń. Co więcej, obecnie z powodu stałej wszechobecnej stymulacji, która do nas dociera z zewnątrz, ustalanie priorytetów stało się jeszcze trudniejsze.

Stale docierają do nas różnego rodzaju przekazy i zdecydowanie zbyt duża ilość informacji, co nie pozwala nam jasno myśleć. W takich warunkach nasze skupienie uwagi przypomina niewytrenowany mięsień. Łatwo jest po prostu popłynąć z prądem całkowicie zapominając o własnych priorytetach i postanowieniach.

Nie wkładaj serca w zbyt wiele spraw.

-Epiktet-

Ustalanie priorytetów obejmuje jednak o wiele więcej niż aspekt własnej produktywności. Mówimy raczej o umiejętności wielopoziomowej, która potrzebna jest dosłownie w każdej dziedzinie naszego życia. Mówimy tak, ponieważ każdy kto wie i pamięta dokąd zmierza, pewniej stawia kroki nie tylko w relacjach osobistych, ale również w pracy oraz w aspektach związanych z rozwojem emocjonalnym.

Kobieta w tunelu z drzew

Umiejętne ustalanie priorytetów

Dlaczego więc niektórych z nas ustalanie priorytetów tak wiele kosztuje? Ponieważ żyjemy przesyceni niepokojem. Nasz umysł jest zbyt rozpędzony, pracuje więc o wiele szybciej, niż przebiega nasze życie. Stale analizuje, tym bardziej, że ze wszystkich stron wywierany jest na niego nacisk i presja.

Dochodzi więc do tego, że chcemy być wszędzie, osiągnąć wszystko, zadowolić całe otoczenie i rozwiązać wszystkie problemy. Kiedy więc udajemy się do łóżka i zamykamy oczy, zamiast wypoczywać zajmujemy się zwalczaniem lęku że nie wywiążemy się ze zbyt długiej listy zadań przewidzianej na kolejny dzień.

Uczucia te, gdy stają się intensywne, prowadzą do niepokoju. Stres szybko zaczyna przejmować nad nami kontrolę. Kiedy tak się dzieje, szybko dajemy się ponieść temu ciągowi myśli i emocji i zapominamy o wcześniej ustalonych celach. Właśnie dlatego tak ważne jest nauczenie się umiejętnego ustalania priorytetów. To z kolei obejmuje przede wszystkim opanowanie umiejętności minimalizacji.

Koniecznie powinniśmy również opanować sztukę obliczania kosztów, czy też wysiłków, na które możemy się zdobyć, aby osiągnąć określony cel. Nie ulega więc wątpliwości, że tego rodzaju działania możemy realizować jedynie wtedy, gdy nasz mózg jest w dobrej kondycji, gdy może skupić się na tym, co najważniejsze.

Wszystko to prowadzi nas do oczywistego wniosku, że nie da się osiągnąć tak złożonego celu za pomocą jednego tylko narzędzia. Nie chodzi o sporządzenie prostej listy “życiowych celów”. Ustalanie priorytetów stanowi długi proces, który realizuje się jednocześnie z rozwojem osobistym. Oznacza nadanie określonej formy naszemu umysłowi, który od teraz będzie w stanie zauważać nadarzające się w życiu okazje.

Oznacza również robienie dobrego użytku z emocji, czyli stosowanie ich w celu dodawania sobie motywacji do działania. Potrzebna nam również będzie odwaga oraz zdolności przywódcze stosowane względem własnej osoby. To właśnie dzięki nim w każdej sytuacji będziemy potrafili umiejętnie ocenić, co jest dla nas korzystne, a czemu nie poświęcać uwagi. 

Rozjaśnić cele, uprościć życie, ustalić priorytety

Kto ma trudności z ustaleniem co w życiu jest dla niego najważniejsze, szybko wchłonie priorytety otoczenia. To proste. Nie posiadanie ustalonego celu, któremu moglibyśmy podporządkować nasze wysiłki i działania prowadzi do tego, że z czasem cudze cele uznamy za całkiem interesujące. Sytuacja taka nie tylko stanowi poważny problem sam w sobie. Takie działanie przede wszystkim rujnuje nasze poczucie własnej wartości.

Zobaczmy więc jakie kroki powinniśmy stawiać, by skutecznie stymulować rozwój osobisty. Przede wszystkim należy ustalić cele, do których osiągnięcia będziemy zmierzali. Nie wystarczy jednak zapytać się co jest dla nas ważne. Odpowiedź zapewne skupi się na rodzinie, zdrowiu i sytuacji ekonomicznej. Trzeba wniknąć nieco głębiej i postawić sobie następujące pytania:

  • Co chcę w życiu osiągnąć?
  • Jaka jest moja pasja?
  • Kim chciałbym być za pięć lat?
  • Co w rzeczywistości mnie definiuje z rzeczy, których otoczenie nie dostrzega lub nie docenia?

Nie ma nic za darmo, czasem musisz coś porzucić

Ustalanie priorytetów oznacza wybieranie jednej rzeczy spośród wielu. Oznacza wyniesienie na początek naszej listy jednego tylko celu. Oznacza również wybór między tym, co ważne i co pilne. Co więcej umiejętne ustalenie priorytetów oznacza często konieczność pozostawienia pewnych spraw lub osób w tyle. Tylko wtedy dalej można stawiać kroki naprzód.

Koniecznie trzeba pogodzić się z tą koniecznością, ponieważ często stanowi ona jedyną drogę do szczęścia. Właśnie takie działanie pozwala przywrócić poczucie własnej wartości i umożliwić nam osiągnięcie wcześniej obranych życiowych celów.

Uprościć to, co złożone

Złożoność i skomplikowanie zamieszkują nasz umysł i po brzegi wypełniają nasze życie. Gdy cierpimy na epizody niepokoju, nasze cele ulegają zacieraniu, a nasza rzeczywistość staje się niejasna. Myśli napełniają się niepokojem, lękiem i strachem. Podobnie rzecz ma się w sytuacji, gdy wypełniamy nasz kalendarz problemami, spotkaniami, obietnicami, terminami, licznymi zadaniami i obowiązkami, z których koniecznie musimy się wywiązać. Tracimy z oczu przyświecający nam cel.

Złożoność i skomplikowanie zaczyna nas dominować i nie jesteśmy w stanie odnaleźć się w tak skomplikowanej sytuacji. Trudno jest nam znaleźć drogę, która na nowo prowadziłaby nas do wcześniej obranego celu. 

Joga nad morzem - ustalanie priorytetów

Doskonałym rozwiązaniem tego problemu jest codzienne podejmowanie świadomego wysiłku, mającego na celu nauczenie nas życia w równowadze wewnętrznej i zewnętrznej. Praktyki takie jak mindfulness pomagają zrelaksować umysł. Jeśli jednak chodzi o naszą zewnętrzną codzienność, doskonale sprawdza się praktykowanie minimalizmu.

Ta filozofia życia sprowadza się do jednego zdania: “Zidentyfikuj to, co jest dla Ciebie najważniejsze i pozbądź się tego, co nie jest Ci potrzebne”. Oznacza to stawianie kroków na drodze do rozpoznania własnych potrzeb, do nadania znaczenia temu, co znajduje się w naszym wnętrzu, do odkrycia tego, co nas inspiruje. Reszta nie jest aż tak ważna.

Podsumowując, umiejętne ustalanie priorytetów obejmuje tworzenie nowej rzeczywistości, w której istnieje jasno sprecyzowany cel. Tylko dzięki temu można wyznaczyć prostą drogę, która do niego prowadzi. Dzięki temu w każdej sytuacji będziemy potrafili ustalić co nam odpowiada, a co nie spełnia żadnej istotnej roli.


Ten tekst jest oferowany wyłącznie w celach informacyjnych i nie zastępuje konsultacji z profesjonalistą. W przypadku wątpliwości skonsultuj się ze swoim specjalistą.