Rozwaga: sztuka życia teraźniejszością

Rozwaga, czy kiedykolwiek spotkałeś się z tym określeniem? W azjatyckich społeczeństwach uprawianie medytacji jest czymś naturalnym od ponad tysiąca lat. Uprawianie tej sztuki prowadzi cię do odnalezienia swojej duchowej równowagi. W latach siedemdziesiątych, rozwaga i koncepcja medytacji zostały wprowadzone do społeczeństw zachodnich.

Rozwaga, zwana również uwagą, lub świadomością jest jednym z praktycznych zastosowań medytacji. Wykorzystuje się ją w psychologii by radzić sobie z problemami stresu, niepokoju i depresji.

Czym dokładnie jest rozwaga?

Aby zrozumieć tę sztukę musimy rozważyć jej kontekst – czyli Buddyjskie korzenie. W ogólności ta filozofia postrzega życie jako zestaw przyjemnych i nieprzyjemnych uczuć. Uczy nas definicji przywiązania – są to nasze próby pozostania w stanach przyjemnych lub unikania sytuacji nieprzyjemnych – i pokazuje nam jak przywiązanie powoduje ból.

W efekcie rozwiązanie cierpienia odnajduje się w akceptowaniu życia takim jakie jest. Przyjmujemy zarówno jego dobre, jak i złe strony. W ten sposób uwalniamy się od napięcia i zbliżamy się do pożądanego spokoju.

Aby osiągnąć ten stan umysłu w kulturach wschodnich praktykuje się różne rodzaje medytacji. Rozwaga jest jednym z nich, zaś na Zachodzie została zaadaptowana jako sposób na poprawę stanów rozluźnienia. Dzięki niej radzimy sobie ze stresem, niepokojem, a nawet depresją.

W praktyce rozwaga oznacza zachowanie ciszy oraz koncentrowanie się na oddechu. Następnie na akceptowaniu każdej myśli i uczucia, które pojawiają się w naszym ciele i umyśle w trakcie tych krótkich chwil skupienia. Odznacz mentalnie pojawienia się każdego z tych doznań, jednak pozwól im odejść bez ich zbędnego analizowania.

Jak można zastosować tę metodę w codziennym życiu?

Wiele osób, które stosują rozwagę, ćwiczą oddychanie codziennie przez około 40 minut. Jednakże istnieje również metoda wprowadzenia idei pełnej świadomości w nasze codzienne życie, która niesie ze sobą psychologiczne korzyści. Oto przykład:

Wyobraź sobie, że jesz śniadanie. Zazwyczaj w trakcie posiłku zastanawiasz się nad tysiącem różnych rzeczy. Myślisz o tym jaki będzie twój dzień w pracy, myślisz o swoich zakupach, czy o rozmowie, jaką zeszłej nocy odbyłaś ze swoim partnerem, itp. A może też starasz się robić kilka rzeczy na raz – jesz śniadanie czytając jednocześnie gazetę, czy pisząc wiadomość na telefonie.

Aby wprowadzić rozwagę w życie, musisz w pełni skoncentrować się na tym, co robisz teraz. W naszym przypadku, na jedzeniu śniadania. Możesz to zrobić postępując według tych instrukcji:

• Zdecyduj przez jaki czas poświęcisz swoją uwagę wyłącznie jedzeniu śniadania i niczemu innemu, aby w pełni doświadczyć tej chwili, bez niepotrzebnych rozkojarzeń.
• Tylko raz, mając przed sobą kawę i tosty (czy cokolwiek innego jadasz na śniadanie), uświadom sobie napływające ci do głowy myśli, które nie mają nic wspólnego z jedzeniem śniadania. Odnotuj ich obecność w swojej głowie i zaakceptuj je, ale nie daj się im opętać. Zamiast tego z powrotem skup się na jedzeniu śniadania.
• Skup się na doświadczeniach twoich zmysłów. Poświęć swoją koncentrację na wrażenia smaków i tekstur jedzenia, temperaturę kuchni (lub innego miejsca, w którym się znajdujesz) oraz wszelkie inne doznania twojego ciała.
• Tę czynność wykonuj bez wykonywania oceny. Innymi słowy nie staraj się określić, czy jest ciepło lub zimno, lecz zwyczajnie zanotuj sobie w głowie sposób, w jaki twoje zmysły doświadczają tych okoliczności. Bądź świadomy, acz wolny od oceny. Oddychaj powoli i stale.

Tę metodę można zastosować do każdego obszaru codziennego życia. Czy to kąpieli pod prysznicem, gotowania, prowadzenia samochodu, a nawet siedzenia za biurkiem…

Jakie korzyści daje rozwaga?

Dzięki tej praktyce zyskasz możliwość skupiania swojej pełnej uwagi na chwili obecnej w niekomfortowych sytuacjach. Pomoże ci również w opieraniu się pokusie dokonywania osądów. Przykładowo kiedy stoisz w korku lub czekasz w kolejce do banku…

Badania naukowe dowodzą, że stosowanie pełnej uwagi zmniejsza poziom stresu i niepokoju oraz pomaga zwalczać depresję. Dzieje się tak, dlatego że te doznania w głównej mierze wynikają z faktu, iż nasz umysł koncentruje się na przeszłości (z powodu żalu, nostalgii lub zastanawiania się nad tym “co by było gdyby…”) lub na przyszłości (zamartwianie się nad tym co będzie lub pragnienie doczekania jakiejś chwili).

Tak czy inaczej, w ten sposób dewaluujemy i odrzucamy chwilę teraźniejszą – jedyną chwilę, które jest faktycznie rzeczywista.

Rozwaga zajmuje się trenowaniem umysłu do koncentracji na teraźniejszości. Skupia się na wpływie naszych doznań, bez żalu, frustracji, czy oczekiwań. Te trzy czynniki są ważne, ponieważ stanowią fundament niepokoju i depresji.

Ucząc się życia chwilą obecną nie tylko możesz cieszyć się pozytywnymi doznaniami (smakiem ciepłego tosta z masłem), ale również akceptować to, co negatywne (duszący letni upał). Odkryjesz pewien spokój, który zawsze drzemał w głębi ciebie. Dzięki temu lepiej będziesz stawiać czoła przeszkodom i nieprzyjemnościom życia, z poziomu wewnętrznego spokoju.