Niedojrzałość emocjonalna - 5 kluczowych czynników

Dojrzałość lub niedojrzałość emocjonalna to bardzo głęboki i niezwykle złożony temat. Nikt nie życzy sobie, żeby szufladkować go przypinając taką czy inną etykietkę. Każdy z nas przypomina raczej tygiel, w którym miesza się wiele różnych zachowań i wartości. Na jego podstawie tworzą się również rozmaite stany świadomości.

Jesteśmy mędrcami i głupcami, rodzicami ale jednocześnie również dziećmi, itd. Wszystko to dzieje się w tym samym czasie. W zależności od sytuacji bardziej widoczna staje się jedna cecha lub inna. Rozważając to zagadnienie warto się więc zastanowić czym w rzeczywistości jest niedojrzałość emocjonalna.

Niedojrzałość emocjonalna to stan charakteryzujący się tym, że dana osoba nie zrezygnowała z pragnień i fantazji typowych dla wieku dziecięcego. Osoby takie próbują naginać rzeczywistość, czy też chciałyby, żeby wszystko kręciło się wokół nich. Po drugiej stronie rozróżniamy dojrzałość emocjonalną jako stabilność i siłę, która prowadzi do realizowania realnie dobranych i zrównoważonych celów.

Niedojrzałość emocjonalna powinna się więc rzucać w oczy przede wszystkim w postaci pewnych charakterystycznych zachowań. W dalszej części artykułu omówimy kilka z nich.

1. Niedojrzałość emocjonalna – osoby egocentryczne

Bardzo ważnym elementem procesu dojrzewania jest dojście do wniosku, że świat nie kręci się wokół nas. Dziecko tego nie rozumie. Dlatego bez skrępowania domaga się jedzenia o drugiej nad ranem i nie zastanawia się nad efektem, jaki wywrze to a życiu rodziców. W miarę jak dorasta, uczy się, że nie zawsze otrzymuje wszystko, na co tylko ma ochotę. Zauważa, że na świecie istnieją również inne osoby.

Niedojrzałość emocjonalna wyraża się w tym, że dana osoba nie zmienia poglądu w tej kwestii. Pozostaje uwięziona w więzieniu własnego ja. Dojrzałość emocjonalna  oznacza natomiast porzucenie realiów otaczających małe dziecko. Nie wystarczy już poprosić o spełnienie każdego pragnienia. Kiedy wraz z dojrzewaniem porzucamy tę fantazję, coraz lepiej rozumiemy otwierające się przed nami możliwości pomagania innym.

2. Odrzucanie odpowiedzialności

Niedojrzałość emocjonalna przejawia się również w tym, że dana osoba nie bierze na siebie oczywistej odpowiedzialności. Dziecko nie lubi rezygnować z natychmiastowych korzyści na rzecz tych długoterminowych. Kiedy dajemy dziecku cukierka i mówimy, że jeśli go nie zje przez 20 minut to dostanie drugiego, chwilowe pragnienie wygrywa.

Dojrzewanie polega na tym, że rozumiemy konieczność dokonywania poświęceń, aby ostatecznie cieszyć się długoterminowymi osiągnięciami. To prowadzi do słusznego wniosku, że podejmowanie zobowiązań wobec innych nie jest zwyczajnym ograniczeniem wolności, ale daje możliwość realizowania siebie na dłuższą metę.

3. Tendencja do szukania winy w innych

Dzieci postrzegają siebie jako jednostki zależne od innych, które nie mogą podejmować własnych decyzji. I nie ma w tym nic dziwnego, bo w dużej mierze to prawda, choć często jest to również uwarunkowane czynnikami kulturowymi. Kiedy dzieci są małe myślą, że każdy błąd powiązany jest z winą. Nie tak ważna jest dla nich skala zniszczeń wynikających z popełnionego błędu, ale raczej kara, którą się im wymierzy.

Niedojrzałość emocjonalna dorosłych ludzi skłania do pozostawania w tym błogim stanie nieodpowiedzialności. Czas jednak zrozumieć, że jesteśmy jedynymi osobami odpowiedzialnymi zarówno za to, co robimy, jak również za to, co mówimy. Dojrzałość polega na przyznawaniu się do popełnianych błędów, naprawianiu popełnionego zła i szukaniu rozwiązania problematycznych sytuacji. Na szukaniu przebaczenia.

4. Szukanie zależności

Niedojrzałość emocjonalna cechuje się również innym zachowaniem. Niedojrzała osoba nie potrzebuje innych, ponieważ ich kocha. Raczej kocha, ponieważ ich potrzebuje. Z tego powodu więzi tworzone przez takie osoby cechują się dużym wskaźnikiem zależności.

Aby można było konstruować więzi w oparciu o prawdziwą wolność, koniecznie musi być zachowana niezależność. Jednakże osoby niedojrzałe nie rozumieją tego zagadnienia. Czasem zachowują się niezależni w chwili działania, ale kiedy spadają na nich trudne do zniesienia konsekwencje, szukają wsparcia w innych oczekując, że zamortyzują ich błąd i uchronią od odpowiedzialności.

5. Nieodpowiedzialność w zarządzaniu pieniędzmi

W tym kontekście łatwo można zauważyć impulsywność, którą cechuje się niedojrzałość emocjonalna. Impulsywność ta wpływa na sposób, w jaki dana osoba wydaje posiadane środki materialne. Najważniejsze w skali priorytetów jest dla nich zaspokajanie zachcianek, a także robienie tego natychmiast. Nie mają problemu w kupowaniu rzeczy, których nie potrzebują za pieniądze, których nie posiadają.

Osoby takie czasem wplątują się w problemy finansowe wynikające ze złego sposoby inwestowania. Nie potrafią podejść obiektywnie do dokonywanych obliczeń. To najczęściej prowadzi do porażki i osoby takie żyją w długach.

Wszystkie wymienione w tym artykule cechy jasno ukazują na czym polega niedojrzałość emocjonalna. Warto jednak być świadomym, że stanowią one rezultat widocznych braków lub błędów wychowawczych. Mogą też stanowić rezultat złych doświadczeń, które zatrzymały ich dalszy rozwój.

Jeśli dostrzegasz, że artykuł ten opisuje Ciebie, pamiętaj, że sama świadomość problemu stanowi punkt zwrotny w tym, abyś mógł się rozwijać i czynić Twoje życie coraz lepszym. Pracując nad poszczególnymi aspektami z czasem każdy może rozwinąć w sobie dojrzałość emocjonalną.

Zdjęcie tytułowe dzięki uprzejmości Catrin Welz-Stein