Lęk przed konfliktem - gdy nie pozwala nam się skutecznie bronić

Lęk przed konfliktem - gdy nie pozwala nam się skutecznie bronić
Valeria Sabater

Napisane i zweryfikowane przez psycholog Valeria Sabater.

Ostatnia aktualizacja: 15 listopada, 2023

Lęk przed konfliktem może pojawiać się u wielu osób. Charakteryzuje się głównie tym, że zamiast bronić swoich spraw, robią wszystko, co mogą aby ostatecznie uniknąć konfrontacji. W ich mniemaniu zachowują w ten sposób pokój z innymi. W rzeczywistości jednak lęk przed konfliktem po prostu ich paraliżuje. Sytuacja szybko powoduje złe samopoczucie, frustrację, a przede wszystkim poczucie braku godności.

Strach sam w sobie pełni określoną funkcję. Pozwala nam przeżyć w otoczeniu naszpikowanym wszelkiego rodzaju ryzykiem. Domeną naszych czasów jest jednak to, że nie mamy już do czynienia z drapieżnikami, którzy rzeczywiście zagrażaliby naszemu przeżyciu. Zastraszanie natomiast poza środowiskiem patologicznym nie dotykają nas w sposób fizyczny. Sytuacja ta w pewnym sensie blokuje nasz pełny rozwój

Lęk przed konfliktem stał się problemem, z powodu którego przychodnie psychologiczne wypełniają się pacjentami. Osoby takie zamiast bronić swoich praw, mówią sobie: “nie będę się lepiej odzywał, bo jeszcze się na mnie pogniewa”, “nie powiem mu tego, bo mu zaszkodzę”, czy też “nie wiem jak powiedzieć jej, że zupełnie nie podoba mi się jej zachowanie”.

Takie stałe pozostawanie na granicy niepewności nie pozwala cieszyć się życiem. Wyrażanie swojej opinii, w której bronimy swoich praw stanowi podstawę do osiągnięcia szczęścia. W tym celu koniecznie należy się nauczyć odpowiedzialnej konfrontacji, a także skutecznego zarządzania taką sytuacją.

Lęk przed konfliktem sprawia, że dana osoba zamiast się wyrazić, napełnia balon niewyrażoną wściekłością i frustracją. Czyni to nie wyrażając tego, co myśli, stale ustępując innym i pozwalając, że dzieje się to, co jej nie odpowiada. Ostatecznie jest już za późno i balon wściekłości pęka w jej własnych rękach.

Człowiek w butelce - lęk przed konfliktem

Lęk przed konfliktem – co za nim stoi?

Można powiedzieć, że wycofanie się we właściwym momencie pozwala uniknąć wielu konfliktów. Wszyscy mogliśmy się kiedyś o tym przekonać. Jednak stałe stosowanie takiej praktyki nie stanowi rozwiązania każdej sytuacji. Nie pomaga w sytuacji, gdy dochodzi do niesprawiedliwości. W takiej sytuacji należy się bronić i odpowiednio reagować. Jeśli lęk przed konfliktem zawsze skłoni nas do ustępowania, szybko zamkniemy się w kręgu cierpienia.

Zanim zdamy sobie z tego sprawę, pozwolimy na to, by działy się rzeczy, których wcale sobie nie życzymy. Dobrowolnie oddamy innym władzę nad naszą osobą. Nasze limity i granice po prostu nie będą brane pod uwagę. Między innymi z tego powodu lęk przed konfliktem sprawia, że tak wiele osób szuka pomocy specjalistów. Problemem takich osób jest to, że frustracja pojawia się w somatycznych bólach mięśni, w problemach z trawieniem i w wielu innych.

Jeśli więc zastanowimy się nad tym co kryje się w rzeczywistości za tym lękiem, nie można określić konkretnie jednego profilu osobowości. Można jednak wyróżnić pewne cechy charakterystyczne, które pojawiają się najczęściej. Są to między innymi:

  • Są to osoby, które cechuje brak inteligencji emocjonalnej. Nie potrafią rozpoznawać i nazywać własnych emocji, wolą je ukrywać, są zupełnie nie asertywne.
  • Paraliżuje je strach przed utratą relacji z powodu wyrażenia swych prawdziwych odczuć i emocji. W szczerości widzą potencjalną przyczynę utraty przyjaźni.
  • Zbytnio przejmują się tym jak są odbierane przez otoczenie. Zrobią wszystko, żeby tylko nie popełnić jakiegoś błędu.
  • Kiedy już dochodzi do konfliktu, nie zawsze go unikają. Przy wielu okazjach wybierają “najżyczliwsze” rozwiązanie, jakim jest wzięcie na siebie winy, aby jak najszybciej przywrócić harmonię otoczenia.
  • Przyjmują rolę, która skupia się na tym, by z wszystkimi żyć w zgodzie.
Zamazana kobieta

Zmienić koncepcję konfliktu

Wystarczy, że wypowiemy słowo konflikt, a w naszej głowie natychmiast pojawia się pole bitwy. Wydaje nam się, że taka sytuacja nie jest możliwa do opanowania, a ponadto, że w każdym jej scenariuszu wyjdziemy stratni. Jeśli tak właśnie widzisz konflikty, to czas na zmiany. Potrzebujesz innego spojrzenia na tę sytuację.

Przede wszystkim powinieneś zrozumieć, że sytuacje te mogą wnosić wiele dobrego. Umiejętne i poprawne rozwiązanie konfliktowej sytuacji przydaje nam tożsamości, a także wzmacnia poczucie własnej wartości. Sprawiamy też, że nasze codzienne relacje z innymi stają się bardziej “higieniczne”. Czas zrozumieć, że konflikty mogą się wyłonić w każdej sytuacji.

Krycie się w przyjmowaniu pasywnej postawy jedynie oddala nas od naszej prawdziwej społecznej roli. Jesteśmy więc zobowiązani do skutecznego rozwiązywania problemów, do prowadzenia umiejętnych negocjacji. Koniecznie należy sobie uświadomić, że w działaniach tych nie ma nic złego. Podjęcie się jednak takiego rozwiązania wymaga wysiłku, a także stopniowej nauki zarządzania własnymi emocjami i lepszego poznania samego siebie.

Przestań uciekać przed samym sobą. Zacznij stawiać czoła problemom, aby uczynić swoje życie lepszym.


Ten tekst jest oferowany wyłącznie w celach informacyjnych i nie zastępuje konsultacji z profesjonalistą. W przypadku wątpliwości skonsultuj się ze swoim specjalistą.