Katharsis emocjonalne - czym jest i w jaki sposób może nam pomóc?
Katharsis emocjonalne – czy wiesz, co to jest? Być może już kiedyś zdarzyło Ci się wybuchnąć płaczem, ponieważ Twoje emocje Cię przytłaczały i nie byłeś w stanie tego uniknąć. Twój płacz nie był możliwy do zatrzymania.
A może złość lub nawet wściekłość wywołały u Ciebie intensywną eksplozję emocjonalną do tego stopnia, że straciłeś nad sobą kontrolę. Zjawisko to nie jest obce nikomu z nas, jest to swoisty fenomen psychologiczny.
Katharsis emocjonalne stanowi proces, podczas którego nasze emocje ukazują się w swojej najczystszej formie. Dlatego też pojawia się zwykle, gdy mamy się bardzo, bardzo źle. Niektóre osoby tę intensywną eksplozję emocji postrzegają jako coś wstrząsającego, inni myślą, że może być nawet niebezpieczna.
Mimo tego, jak wygląda, katharsis emocjonalne nigdy nie jest niebezpieczne. Wręcz przeciwnie, pełni ważną funkcję w uwalnianiu nas. Pomaga nam poznać i wyrazić to, co w głębi duszy czujemy. Wybiega daleko poza intelektualne podejście do rozmaitych trudności, jakie przychodzi nam przeżywać.
Na bok odkładamy wtedy poprawność i tłumienie emocji. Zaczynamy szczerze i prawdziwie wyrażać cały wzburzony strumień emocji, jaki w nas płynie. Strumień, który powstrzymywaliśmy już tak długo…
Wyrażanie emocji nigdy nie jest szkodliwe. Szkodliwe jest powstrzymywanie ich bądź wypieranie się ich. Jeśli bowiem tak robimy, przygniatają nas one zamiast uwalniać i pozwalać nam przeżywać świat z całą jego intensywnością.
Katharsis emocjonalne to proces terapeutyczny
Jedną z naszych pierwszych obaw, jakie pojawiają się, gdy po raz pierwszy stykamy się z psychoterapią jest to, że katharsis emocjonalne przejmie nad nami kontrolę, przez co nie będziemy w stanie wyrażać się w sposób logiczny.
Okazuje się jednak, że w większości przypadków celem wartościowego procesu terapeutycznego jest rozpoznanie pewnych uczuć, nadanie im nazwy i uznanie ich istnienia. Służy to skutecznemu identyfikowaniu doświadczeń, które są przyczyną naszego złego samopoczucia oraz złych emocji.
Katharsis emocjonalne to proces nazwany i używany na początku psychoanalizy przez Sigmunda Freuda. W jego przypadku, ponieważ histeria była chorobą, która swoje źródło miała w przebytej traumie, Freud stosował hipnozę aby uzyskać stan “oczyszczenia” bądź aby przeżyć katharsis emocjonalne.
Chciał w ten sposób uwolnić się od traumy, ułatwiając w ten sposób wyrażanie emocji i doświadczeń, które tłumił, co wywoływało szkodliwe objawy.
Gdy emocje Cię blokują lub paraliżują, gdy musiałeś być silny i niewzruszony w najgorszych sytuacjach Twojego życia, a potem już nie musisz, nagle zaczynasz tonąć. Szukasz pomocy, aby móc przetworzyć te przeżycia oraz towarzyszące im emocje poprzez katharsis emocjonalne oraz jego dalszą analizę.
Nie tylko podczas psychoterapii katharsis emocjonalne staje się ważnym narzędziem terapeutycznym. W Psychodramie, stworzonej przez autorów takich jak Moreno, katharsis jest również celem terapii grupowej. W tym przypadku dąży się do odkrycia konfliktów, które sprawiły, że znaleźliśmy się na terapii.
Katharsis emocjonalne jest najgłębszym doświadczeniem wewnątrz całego procesu terapeutycznego. Pomaga nam przetworzyć całe złe samopoczucie, w związku z którym znaleźliśmy się na terapii.
Wyrażanie emocji jest niezbędną częścią naszego bytu
Każda forma wyrażania emocji, nawet jeśli jest gwałtowna, jak dzieje się to w przypadku katharsis, powinna być ceniona i nigdy poddawania cenzurze. Pamiętaj, że emocje są nieodłączną częścią nas, stanowią naszą esencję, która pomaga nam uświadomić sobie, kim tak naprawdę jesteśmy.
Proces, jaki towarzyszy katharsis oraz okazywanie naszych emocji nie czyni z nas słabych ludzi. Czyni z nas istoty ludzkie. Uczy nas, że doświadczenie emocjonalne w jego najczystszej formie to pierwszy krok do emocjonalnej stabilności oraz do zrozumienia bólu, jaki jest obecny w naszym życiu.
Głębokie doświadczenia emocjonalne pomagają nam wchodzić w kontakt z otaczającym nas światem, są kolejną częścią interakcji, jaką przechodzimy z tym, co jest dookoła nas oraz z ludźmi stanowiącymi część naszego życia.
Są fundamentalnym elementem przetwarzania wszystkich naszych doświadczeń – od tych najtrudniejszych i najboleśniejszych po te najradośniejsze.
W rzeczywistości, katharsis emocjonalne pojawia się po długim okresie bycia silnym i niewzruszonym. Jest formą załamania, pęknięcia tej betonowej otoczki, którą byliśmy podtrzymywani. Dlatego okazuje się być procesem tak bardzo niezbędnym i niemożliwym do zatrzymania.
Proces ten pokazuje nam prawdę, uczy nas, że jesteśmy słabsi, niż nam się wydaje i że czasami musimy po prostu wybuchnąć płaczem, aby odbudować się na nowo i przygotować na nowe lekcje, jakie da nam życie.
Wciąż jestem sobą – kiedy się śmieję i kiedy płaczę, ponieważ właśnie te doświadczenia sprawiają, że jestem ludzka.
Bibliografia:
Freixas, G. y Miró. M. T. (1993): Aproximaciones a la psicoterapia. Barcelona: Paidós.
Martorell, J. L. (2014): Psicoterapias. Escuelas y conceptos básicos. 2ª Ed. Madrid: Pirámide.