Joga i depresja: jaki mają związek?

Joga i depresja: jaki mają związek?

Ostatnia aktualizacja: 21 maja, 2018

Związek pomiędzy jogą a depresją może być trudny do zrozumienia. Szczególnie biorąc pod uwagę, że jednym z głównych objawów tego zaburzenia jest apatia do wszelkiego rodzaju aktywności. Jednak joga oferuje wiele korzyści osobom cierpiącym na depresję.

Po rozpoznaniu tego zaburzenia zwykle stosuje się połączenie leczenia psychologicznego i farmakologicznego. Jednak wysoka częstotliwość występowanie, współwystępowanie z innymi zaburzeniami oraz możliwe działania niepożądane, które mogą powodować niektóre leki przeciwdepresyjne, doprowadziły do powstania terapii komplementarnych, takich jak joga.

Czym jest depresja?

Depresja jest zaburzeniem nastroju, które ma głównie objawy afektywne. Charakteryzuje się też występowaniem innych zmian na poziomie poznawczym i somatycznym. Jest to zatem zaburzenie, które jest zarówno psychiczne, jak i fizyczne, chociaż wpływa w szczególności na sferę emocjonalną.

kobieta z depresją

Objawami poważnej depresji, w zależności od płaszczyzny, na której się pojawiają, mogą być objawy:

  • Afektywne: przygnębienie, drażliwość, subiektywne uczucie dyskomfortu, beznadziejność, poczucie bezużyteczności lub winy, brak zainteresowania lub czerpania przyjemności z większości czynności i powracające myśli dotyczące śmierci.
  • Poznawcze: zmniejszona zdolność koncentracji i podejmowania decyzji.
  • Somatyczne: utrata lub przyrost masy ciała bez stosowania diety, bezsenność lub nadmierna senność, pobudzenie lub opóźnienie psychoruchowe i zmęczenie lub utrata energii.

Zaburzenie to może się różnić w zależności od intensywności, częstotliwości występowania objawów i ich wpływu na sferę społeczną, profesjonalną lub rodzinną pacjenta. Ponadto może być przejściowa lub stała i powodować częściową lub całkowitą niepełnosprawność.

Jak depresja wpływa na nasz mózg?

Jak widzimy, depresja wpływa globalnie na organizm danej osoby. Nie przejawia się tylko w niskim poczuciu własnej wartości lub chronicznym zmęczeniu, ale może nawet doprowadzić do samobójstwa.

Na poziomie chemicznym to zaburzenie wpływa na wiele rodzajów neuroprzekaźników (komórek, które pomagają w komunikacji neuronów w mózgu):

  • Noradrenalina: jest hormonem reagującym na stres, czyli przygotowuje organizm do radzenia sobie z niebezpieczną sytuacją. Ciągła postawa bojowa powoduje obniżenie układu odpornościowego, zwiększa ryzyko raka i pojawienia się zaburzeń, takich jak depresja lub napady lękowe.
  • Dopamina: jej deficyt jest związany z apatią, zmęczeniem, wahaniami nastroju, chronicznym znudzeniem. Zmniejsza także uczucie nagrody i przyjemności.
  • Serotonina: obniżenie jej poziomów może prowadzić do depresji. Powoduje zniechęcenie, utratę apetytu i snu, zmiany temperatury ciała i zachowań społecznych.

Jak może pomóc joga?

Teraz, gdy wiemy już, jak działa depresja, lepiej doceniamy zalety jogi w związku z tym zaburzeniem. Uprawianie jogi jest czymś więcej niż zwykłym ćwiczeniem fizycznym, ponieważ obejmuje także stan umysłowy i duchowy. W rzeczywistości pochodzi od słowa “yuj”, które w sanskrycie oznacza jarzmo lub związek: harmonię między ciałem, umysłem i duchem. Czy już rozumiesz związek między jogą a depresją?

Uprawianie jogi pomaga nam lepiej poznać siebie, zarówno mentalnie, jak i fizycznie. Pozwala nam odkrywać najgłębsze zakamarki naszej istoty. Wszystko to poprzez naukę pozycji (asan), oddechów i mantr (dźwięków i słów).

“Moje szczęście jest we mnie, nie na zewnątrz. To ja mam moc w każdym momencie”

-Tantra Yoga-

kobieta uprawiająca jogę

Ludzie są wielowymiarowi. Nie jesteśmy jedynie objawami czy myślami, ale owocem ich interakcji. Ta dyscyplina uczy nas zharmonizowania naszych pomysłów, zachowań, nastrojów, pamięci i ciała. W ten sposób możemy żyć w pokoju w momencie, gdy te wymiary połączą się ze sobą. Ta równowaga organiczna jest punktem zjednoczenia jogi i depresji.

Joga i depresja: zalety

Na poziomie chemicznym ta praktyka pochodząca z Indii stymuluje produkcję białek, które są substancjami odpowiedzialnymi za naprawę neuronów. To zwiększa neuroplastyczność, czyli zdolność naszego mózgu do tworzenia i modyfikowania połączeń nerwowych zgodnie z doświadczeniami i wiedzą, jaką nabywamy.

Ponadto uprawianie jogi reguluje poziom serotoniny i dopaminy, zwiększa przepływ krwi do mózgu i uwalnia endorfiny. Wszystko to przyczynia się do naturalnego polepszenia nastroju.

Różne asany wzmacniają nasz system lokomotoryczny. Zwiększają elastyczność mięśni i wzmacniają je. Podobnie dzieje się też z więzadłami, ścięgnami i  a także więzadła, ścięgna i powięziami.

Uprawianie jogi poprawia symptomatologię afektywną

Jak już powiedzieliśmy, dominującymi objawami depresji są objawy afektywne. Dobrą wiadomością jest to, że joga może mieć na nie bezpośredni wpływ. Zmniejsza ich intensywność i zapewnia natychmiastowe efekty.

  • Faworyzuje stan relaksu i spokoju: realizacja pewnych asan powoduje przyjemne odczucia i dobre samopoczucie. Stymuluje różne jego części i pomaga poprawić nastrój.
  • Zwalcz stres i niepokój: powolny i głęboki oddech, który utrzymujemy podczas tych ćwiczeń pomaga osiągnąć spokój psychiczny i emocjonalny. Medytacja i koncentracja w różnych częściach ciała pozwala zredukować stres i poziom lęku. To z kolei poprawia stan zapalny i wzmacnia system odpornościowy.
  • Ułatwia połączenie z twoim wnętrzem: joga pozwala nam zmieniać negatywne myśli na bardziej pozytywne, a także  kontrolować najtrudniejsze i najbardziej złożone emocje. W ten sposób zmniejsza się drażliwość, podobnie jak poczucie beznadziejności i apatii.
kobieta uprawiająca jogę

Oto niektóre z powodów, dla których joga stała się integralną praktyką przeciwko depresji i innym tego typom zaburzeniom. Dlatego też joga i depresja są ze sobą ściśle powiązane. Chociaż, jak widzieliśmy, istnieje wiele korzyści, wskazane jest, aby zachować ostrożność i nie używać wyłącznie jogi jako leku na depresję. Ponieważ ta dyscyplina nie może zastąpić leczenia farmakologicznego ani psychologicznego. Joga działa jedynie jako dodatek do obu.


Ten tekst jest oferowany wyłącznie w celach informacyjnych i nie zastępuje konsultacji z profesjonalistą. W przypadku wątpliwości skonsultuj się ze swoim specjalistą.